10 Haziran 2010 Perşembe

en etkileyici sinema kitapları

"Sinema üzerine bugüne dek yazılmış en etkileyici beş kitap hangileridir?" Sight & Sound dergisi, eleştirmen ve akademisyenlere bu soruyu sormuş. Aldıkları yanıt çok da şaşırtıcı değil.

En çok oy alan kitaplar şunlar:
1. David Thomson, Biographical Dictionary of Film, 1975
= 2. Robert Bresson, Notes on the Cinematographer, 1975
= 2. Andrew Sarris, The American Cinema: Directors and Directions 1929-1968, 1968.
= 2. François Truffaut, Hitchcock, 1967
3. Andre Bazin, What is Cinema?, 1967 ve 1971.

Bu kitaplarla ilgili ayrıntılı bilgiye ve tek tek eleştirmenlerin yanıtlarına buradan ulaşabilirsiniz.

Listelerden hoşlanmamakla birlikte böyle bir çağrıdan tahrik olmamak da mümkün değil. Tükçede yayınlanan kitaplardan yola çıkıp kişisel bir liste hazırlayacak olsaydım, sanırım cevabım şu olurdu:

1. Lütfi Akad, Işıkla Karanlık Arasında, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2004.
Eğer sinemada deneyimlerle ulaşılan bilgelik diye bir şey söz konusuysa, bunun en iyi temsilcilerinden biri Lütfi Akad. Yalnız yönetmenin kişisel serüvenini değil, sinemayı ve Türkiye'yi anlamak için...
2. Robert Bresson, Sinematograf Üzerine Notlar, çev. Nilüfer Güngörmüş, Nisan Yayınları, 1992.
Bizim listemizde de yer alması kaçınılmaz. Özenli çeviri ve baskıya karşın yıllardır piyasada bulunmaması üzücü.
3. Walter Murch, Göz Kırparken, çev. İlker Canikligil, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2005.
İtiraf edeyim, uygulamadan gelenlerin yazdıkları, çoğu zaman biz akademisyen ve eleştirmenlerinkinden daha ufuk açıcı oluyor. Murch, ilgi alanlarıyla istisnai bir kurgucu.
4. Ali Karadoğan vd., Çok Tuhaf Çok Tanıdık: Vesikalı Yarim Üzerine, Metis Yayınları, 2005.
Bu filmi, dönemin diğer melodramlarından ayıran o tuhaf şey nedir? Tek bir film üzerinden uzun soluklu bir sorgulama.
5. Nijat Özön, Türk Sinema Tarihi, Artist Yayınevi, 1962.
Hatalarıyla sevaplarıyla klasik bir başvuru kaynağı. Yeni baskısı için Özön'e uzun ömürler diliyoruz. Nilgün Abisel'in Türk Sineması Üzerine Yazılar'ı (İmge ve daha sonra Phoenix Yayınevi) ile birlikte okunmasında yarar var.

Liste çabuk bitiyor. Bir hile yapıp bir kitap daha ekleyecek olsaydım:
6. Luis Bunuel, Son Nefesim, çev. İlkay Kurdak, Afa daha sonra İmge Yayınevi.
Kokteyl tariflerinden filmlere soluk kesen bir yaşam öyküsü.

Hiç yorum yok: